Steeds meer therapeutische mogelijkheden voor oncologiepatiënten dankzij nieuwe ontwikkelingen binnen de
moleculaire diagnostiek
Snelle technologische ontwikkelingen en nieuwe inzichten binnen de moleculaire diagnostiek bieden steeds meer mogelijkheden voor de oncologische zorg, zeker ook die van Zuyderland. Onlangs werd er zelfs een moleculair diagnostisch laboratorium in Zuyderland locatie Sittard-Geleen geopend. Met verschillende geavanceerde laboratorium-technieken worden tumorprofielen heel gedetailleerd - tot op DNA-niveau - in kaart gebracht. Dr. Tom Theunissen, Klinisch Moleculair Bioloog in de Pathologie (KMBP) bij Zuyderland Medisch Centrum, vertelt.
Steeds meer verschillende, zogenaamde biologische markers kunnen in de tumor worden opgespoord op basis van afgenomen tumorweefselmateriaal of bloed van de patiënt. Deze markers zijn van belang om te voorspellen hoe ernstig een ziektebeloop zal zijn, maar vooral om te komen tot de meest effectieve therapiekeuze voor de patiënt. Met name bij uitgezaaide kanker. ‘Het zijn belangrijke ontwikkelingen’, verzekert Tom Theunissen, ‘want ze dragen bij aan persoonsgerichte zorg binnen de oncologie.
Ook voor patiënten die zijn uitbehandeld via de 'standaard' therapie, zijn er nu dankzij deze in kaart gebrachte biologische markers, alsnog mogelijkheden voor gerichte therapie. Met de komst van het moleculair diagnostisch laboratorium in Zuyderland kan het stellen van deze genetische diagnose nog sneller, omdat we het onderzoek op locatie uitvoeren.’
Genetische afwijkingen
Tom verduidelijkt wat deze ‘biomarkers’, op basis van bijvoorbeeld DNA-onderzoek, nou precies inhouden. ‘Denk vooral aan mutaties of afwijkingen in het DNA of RNA, die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van een tumor. Daarom is het genetisch profiel van de tumor zo belangrijk. Wanneer deze bekend is, kan het ziektebeloop beter worden voorspeld en is een gerichte therapie (die helemaal afgestemd is op de patiënt) veel beter op te stellen. ‘De investering in de ontwikkeling van innovatieve moleculaire diagnostiek is daarom een mooie, maar vooral erg belangrijke stap voor onze oncologische patiënten.’
Samenwerking
Als klinisch moleculair bioloog is Tom verantwoordelijk voor de moleculaire diagnostiek binnen de Pathologie. Zoals het regelen van laboratoriumprocessen, het opstarten van nieuwe testen of het rapporteren van uitslagen richting de behandelaar. In zijn rol staat samenwerking met onder andere pathologen, longartsen en medisch oncologen centraal. Alles om de complex moleculaire profielen en hierop gebaseerde behandelingen te bespreken, om zo tot een optimaal behandeladvies te komen. ‘Er is dan ook een regionale ‘moleculaire tumor board’ (samen met MUMC+), waarin complexe, moleculaire uitslagen en behandeladviezen vanuit verschillende invalshoeken worden besproken’, legt Tom uit.
State-of-the-art
Tom is erg enthousiast over de komst van het moleculair diagnostisch laboratorium in de nieuwbouw. ‘Het is echt “state-of the art moleculaire diagnostiek”. En dat alles op onze eigen locatie, wat betekent dat er minder wordt uitgestuurd naar externe centra. Dat levert grote logistieke voordelen op en verkort daarmee de doorlooptijden om te onderzoeken behoorlijk. En, niet onbelangrijk, we houden de kennis en expertise rondom de oncologische zorg zelf in huis.’