Aandacht voor de kwetsbaarheid van de oudere patiënt
Binnen Zuyderland Medisch Centrum is er een multidisciplinaire samenwerking tussen de polikliniek Maag-, Darm- en Lever (MDL) en de polikliniek Ouderengeneeskunde, waarbij aandacht is voor de kwetsbaarheid die kan ontstaan ten gevolgen van ouderdom. Als er een vermoeden bestaat op kwetsbaarheid wordt u verwezen naar de polikliniek Ouderengeneeskunde om uw functioneren/ fitheid in kaart te brengen aan de hand van een aantal onderzoeken (geriatrische screening). Aan de hand van deze onderzoeken worden mogelijke risico’s en problemen vroegtijdig in kaart gebracht. Op die manier kan er gericht advies gegeven worden over de voorgenomen behandeling. In dit advies wordt rekening gehouden met kwaliteit van leven en uw wensen en doelen.
Rob van Bree
Rob van Bree is verpleegkundig specialist en werkzaam op de polikliniek Ouderengeneeskunde. Tom Weerts is verpleegkundig specialist-in-opleiding en werkzaam op de polikliniek MDL. Zij werken nauw samen aan het verbeteren van de kwaliteit op het gebied van oncologische behandelingen voor ouderen. Een onderdeel hiervan is het controleren op kwetsbaarheden die gepaard kunnen gaan met het ouder worden.
Tom Weerts
U bent met de polikliniek MDL oncologie in aanraking gekomen naar aanleiding van slokdarm-, maag- of (endel)darmkanker. Tijdens een eerste gesprek met de verpleegkundig specialist op de polikliniek MDL oncologie wordt gekeken naar uw gezondheidstoestand en uitleg gegeven over vervolgonderzoeken die nodig zijn om behandelstrategieën te bepalen.
Bij alle patiënten van 70 jaar en ouder willen we graag een beeld krijgen van hun fitheid, zowel lichamelijk als geestelijk. Dit is erg belangrijk om te kijken welke behandeling het beste bij hun past, omdat een intensieve behandeling tijdens een oncologisch traject veel van een patiënt vergt. Dit gebeurt door het afnemen van twee testen; een korte geheugentest en een vragenlijst waarbij gekeken wordt of er sprake is van zogenaamde geriatrische kenmerken. Als de korte geheugentest goed gemaakt wordt en uit de afgenomen vragenlijst blijkt dat er geen geriatrische kenmerken zijn, betekent dit dat uw fitheid op orde is en zal uw behandelend arts met u de behandelopties doornemen. Bestaan er twijfels over uw fitheid dan zal een uitgebreidere beoordeling plaatsvinden op de polikliniek Ouderengeneeskunde. Deze beoordeling wordt ook wel een geriatrisch assessment genoemd.
Het geriatrisch assessment wordt uitgevoerd door een gespecialiseerd verpleegkundige in samenwerking met de medisch specialist of door een Verpleegkundig Specialist.
Het geriatrisch assesment
Het geriatrisch assesment bestaat uit 3 onderdelen: de anamnese, een cognitieve test en een tweetal lichamelijke testen
Anamnese
Als eerste wordt een anamnese afgenomen. De anamnese is een gesprek waarin uw lichamelijke klachten worden besproken. Daarnaast is er aandacht voor uw zelfredzaamheid, stemming en geheugen en uw thuissituatie / gezinssituatie. Tijdens het gesprek wordt ook de inbreng van uw naaste meegenomen, omdat deze informatie belangrijk is voor de beeldvorming van u als patiënt. Uw naaste kent u tenslotte het beste en merkt vaak ook eventuele veranderingen in uw functioneren (ten opzichte van vroeger) op.
Cognitieve test
Cognitieve vaardigheden of vermogens hebben te maken met de mate waarin u in staat bent om kennis en informatie op te nemen en te verwerken. Bij het verwerken van informatie spelen allerlei mentale processen een rol. U hebt uw geheugen nodig, maar ook taal, oriëntatie, aandacht en het vermogen om problemen op te lossen, concepten te vormen en dingen voor je te zien. Daarnaast zijn redeneren, rekenen, lezen en schrijven, plannen maken en initatieven nemen cognitieve functies. U gebruikt uw cognitieve vaardigheden dus voortdurend.
Lichamelijke (fysieke) test
De lichamelijk test bestaat uit 2 onderdelen:
• de handknijpkrachttest
• bepaalde looptesten
Wetenschappelijk onderzoek
Uit wetenschappelijke onderzoek is gebleken dat patiënten die kwetsbaar bevonden worden op basis van de afgenomen testen tijdens het geriatrisch assessment, een zware oncologische behandeling minder goed zullen doorstaan. De kans dat ze alleen maar zieker worden door de behandeling en daardoor kwaliteit van leven verliezen is groot. Achteruitgang bij ouderen wordt meestal niet veroorzaakt door één ziekte of één probleem, maar door verschillende problemen tegelijkertijd (comorbiditeit). Ook kunnen klachten op één gebied ertoe leiden dat de patiënt ook op een ander gebied achteruitgaat. Door de systematische aanpak van het geriatrisch assessment wordt u volledig in kaart gebracht om mogelijke andere klachten of problemen te verduidelijken.
Kwaliteit van leven
Op basis van het geriatrisch assessment wordt advies gegeven aan uw behandelend arts en het behandelteam over de voorgenomen behandeling. In het behandelvoorstel wordt ook rekening gehouden met de persoonlijke leefdoelen van u als patiënt. Wat de best haalbare kwaliteit van leven is, betekent voor iedere patiënt iets anders. Welke dingen wilt u als patiënt nog graag zo lang mogelijk zelf blijven doen? Waarbij kan uw mantelzorger u nog ondersteunen? Deze adviezen worden met u en uw naaste besproken door uw arts in het behandelgesprek.