Jong geleerd is oud gedaan
Bescherming tegen de zon is een ‘hot’ thema op basisscholen
Goede voorlichting over de schade die de zon kan toebrengen aan je huid, is uiterst belangrijk, vinden huisarts Gitte Snijders en dermatoloog Manon Ernst. Het wegnemen van misvattingen ook. En dat kan maar beter op jonge leeftijd beginnen. Daarom is er op diverse basisscholen in Parkstad het initiatief gestart om jonge kinderen wegwijs te maken in de fabels en feiten rondom de zon en het smeren.
‘Kinderen nu gezond zongedrag aanleren, zal later zijn vruchten afwerpen bij het bestrijden van huidkanker.'
- Huisarts Gitte Snijders -
Gitte Snijders, huisarts in Landgraaf, maakt deel uit van een preventie-klankbordgroep, met verschillende medici uit de regio. Daarin worden ideeën gedeeld over hoe de locale populatie bewust en zelfs enthousiast gemaakt kan worden zichzelf te beschermen tegen gezondheidsrisico’s. ‘Voorkomen is immers beter dan genezen’, verzekert zij. Melanomen (agressieve vormen van huidkanker) hebben volgens haar minder kans zich te ontwikkelen als je reeds op jonge leeftijd goed smeert tegen de zon.
Ernstige verbranding in de jeugd verdubbelt zelfs de kans op het krijgen van een melanoom op latere leeftijd. Gitte heeft daarom veel contact met de zogenaamde Gezonde Basisschool van de Toekomst in Landgraaf. Dankzij de voorlichting onder de jonge leerlingen die daar gestart zal worden, worden kinderen bewuster van de risico’s van de zon. ‘Mijn eigen kinderen krijgen ook een tube zonnebrandcrème mee naar school,’ zegt Gitte. ‘Altijd. Voor het geval het toch onverwachts zonnig wordt. Dan hebben ze in ieder geval overal de mogelijkheid om te smeren.’
Altijd een flesje in de tas
Heel herkenbaar voor Manon Ernst. De dermatoloog studeerde vijf jaar geleden af aan het MUMC+. Ze werkt nu al ruim 5 jaar in Zuyderland. Manon heeft oncologie als een van haar aandachtsgebieden. En dus zit ook in de tas van haar zoontje, altijd een klein flesje. Via haar twee jonge kinderen krijgt ze mee dat preventie tegen de schadelijke gevolgen van de zon, een serieus thema is op de basisscholen in de buurt. Via haar twee jonge kinderen krijgt ze mee dat preventie tegen de schadelijke gevolgen van de zon, een serieus thema is op de basisscholen in de buurt. ‘Het gaat al best goed en iedereen is er behoorlijk mee bezig. Als dermatoloog zet ik me daar ook graag voor in. Laten we er met zijn allen een gewoonte van maken om te smeren wanneer dat nodig is. Voor kinderen zou het even vertrouwd moeten voelen als het poetsen van de tanden.’ Maar, bewustwording kan er nooit genoeg zijn, volgens Manon. ‘Geef er een les over in de klas. Of breng de boodschap met een knuffel, zoals Zuydie (zie beneden). Dat maakt het vertrouwd. Het KWF doet dat ook via ‘slim met de zon’ en smeerjein.nl.
‘Voor kinderen zou het insmeren tegen de zon, even vertrouwd moeten voelen als het poetsen van hun tanden.’
- Dermatoloog Manon Ernst -
Weg met de fabels
Er bestaan heel veel fabeltjes, bijvoorbeeld dat het insmeren met olie jouw huid de hele dag zou beschermen tegen de zon. Of dat je na het het smeren met factor 50, niet meer bruin kunt worden. ‘Dat is natuurlijk onzin,’ zegt Gitte.
Misvattingen wegnemen vindt ook Manon uiterst belangrijk: ‘Als ik mensen hoor zeggen dat zonnebrandcrème schadelijk is voor je huid in plaats van dat het zou beschermen, dan schrik ik. Het is natuurlijk onzin, maar wel gevaarlijk zodra mensen dit daadwerkelijk geloven.’ Manon pakt de feiten er maar nog eens bij: één op de vijf mensen krijgt huidkanker. Daarom zeg ik altijd: op zonnige dagen (met factor 30 of 50), driemaal per dag smeren. En je wordt er echt nog wel bruin van. Overigens heb je binnen 15 minuten al voldoende vitamine D aangemaakt voor de hele dag!'
Bewustwording
Gitte deed de dermatoscopie opleiding en weet daardoor ook makkelijker huidkanker te ontdekken. ‘Als huisarts begeleid je mensen hun hele leven. Wij staan heel dichtbij hen en dus vind ik dat wij een belangrijke functie hebben als het gaat om preventie en het alert zijn op ziekte. Vroeger zag je echt veel meiden, ingesmeerd met olie, bakken in de zon. Het is een generatie (jaren ‘70, red.) die nu vaak behandeld wordt voor huidkanker’. En de generatie die in de jaren ‘90 onder die zonnebanken lag, ziet Manon ook regelmatig in het ziekenhuis. Tegenwoordig handelen mensen wel steeds bewuster, vindt Gitte. ‘Bijvoorbeeld door het checken van plekjes op hun huid via een speciale app. Ook op grotere evenementen zou zonnebrand op grotere schaal en laagdrempeliger voorhanden mogen zijn, vind ik.’ Zelfs in de reclamewereld zien de medici een kentering.
‘Mensen willen tegenwoordig al niet meer tè bruin zijn, dat zien ze als ongezond.’ Manon besluit: ‘als we ervoor kunnen zorgen dat kinderen bij het zien van een zwembroek direct aan zonnebrandcrème denken, dan zijn we al een heel eind.’
TIPS & TRICKS
Gitte Snijders en Manon Ernst hebben speciaal voor alle lezers een aantal ‘tips & tricks’ bijeen gezet, die makkelijk te volgen zijn en kinderen nòg beter beschermen.
zonnebrand crème
Zorg dat je altijd zonnebrandcrème bij je hebt.
Leg voor thuis de tube al ‘s ochtends klaar, dan kun je het niet vergeten zodra het zonnig wordt.
Draag op het heetst van de dag altijd een petje of hoed. Liefst met een klep maar ook met bescherming in de nek.
petje
UV-shirt
Er bestaan ook zogenaamde UV-shirts voor kinderen: zwemshirts die bescherming bieden tegen UV-stralen door een speciale weeftechniek van de stoffen.
polsbandje
Laat kinderen bandjes om hun pols dragen die verkleuren bij een (te) grote hoeveelheid blootstelling aan de zon. Zo zie je beter wanneer het gevaarlijk wordt.
spray
Vindt een kindje het insmeren vervelend? Gebruik een spray! Dat wordt doorgaans als prettiger ervaren.
uit de zon
Probeer tussen 12.00 en 15.00 uur uit de zon te blijven: de zon is dan het felst en dan loop je relatief het meeste risico.
drink genoeg
Niet direct van toepassing op je huid, maar zeker niet onbelangrijk: drink genoeg als je veel in de zon zit!
Zuydie smeert
Om ook vanuit Zuyderland het signaal aan de jonge doelgroep af te geven, wordt nu onder meer bekeken welke rol de mascotte van de kinderafdeling ‘Zuydie’ hierin kan betekenen. De eerste plannen voor de campagne ‘Zuydie smeert’ zijn dan ook al gemaakt.
