Verpleegkundig Leiderschap
Binnen Geboortecentrum goede samenwerking tussen verpleegkundigen en VS/PA
Binnen Zuyderland Medisch Centrum wordt er veel waarde gehecht aan de samenwerking tussen een verpleegkundig specialist (VS) of physician assistant (PA) enerzijds en de verpleegkundigen op een afdeling anderzijds. Ze vullen elkaar aan en die samenwerking verhoogt de kwaliteit van onze zorg. Op de ene afdeling in Zuyderland komt de samenwerking meer van de grond dan op de andere afdeling, maar op veel plaatsen weten zij elkaar gelukkig al goed te vinden. Een prima voorbeeld daarvan is het Geboortecentrum, waar Anouk Maes als verpleegkundig specialist invulling geeft aan tal van nieuwe ontwikkelingen.
Breed inzetbaar
Als verpleegkundig specialist, iets dat je wordt na een HBO-opleiding én medische specialisatie (een duale master Advanced Nursing Practice), ben je breed inzetbaar, legt Anouk uit. ‘In mijn rol als verpleegkundig specialist ben ik met de directe patiëntenzorg in het Geboortecentrum bezig, waar ik visites loop en directe en indirecte zorgverlening geef. Aan kraamvrouwen in het algemeen, maar als extra aandachtsgebied heb ik vrouwen in een kwetsbare situatie. Voor verpleegkundigen ben ik het aanspreekpunt voor iedereen in opleiding of die onderzoek doet. Dat probeer je allemaal te combineren. Ik ben op die manier medeverantwoordelijk voor de kwaliteit van zorgverlening. Misschien is leiderschap tonen daarbij nog wel het belangrijkste: door met elkaar en andere disciplines samen te werken, te blijven leren en ontwikkelen en processen te verbeteren.’ Anouk benadrukt hoe zij constant de verbinding opzoekt, maar dat die verbinding ook met haar wordt gezocht. ‘Dat verpleegkundigen in mijn team deze bal oppakken, is even belangrijk als andersom.’
Faciliteren
De verpleegkundig specialisten in Zuyderland, het zijn er zo’n honderddertig, zijn verenigd binnen één vakgroep. Bestuurslid VS/PA Jerney Groenendal zegt dat je als VS of PA altijd dicht betrokken blijft bij het vak van verpleegkundige. ‘Maar,’ zo stelt zij, ‘je bent er niet enkel om productie te draaien. Je bent er zeker ook voor de deskundigheidsbevordering.’ Dat benadrukt ook Anouk: ‘Daar valt nog wel wat te winnen. Om als verpleegkundig specialist tot je recht te komen, moet je daar goed in gefaciliteerd worden. De afdeling moet er ook echt op ingericht zijn.
De kansen en de ruimte om de zorgontwikkelingen te verbeteren, worden mij gelukkig geboden door mijn manager en de vakgroep Gynaecologie. Dat past ook goed bij mijn eigen visie om op zoek te gaan naar mogelijkheden in plaats van beperkingen.’ Jerney: ‘Die omstandigheden zijn er nog niet voor alle PA’s in Zuyderland, merk ik. Sommigen draaien vijf dagen poli, dan blijft er weinig tijd over voor de andere aspecten van je vak.’
Opleiden en onderzoek: ‘samen het beleid bepalen’
Anouk deelt graag haar ervaringen in het Geboortecentrum van Zuyderland, waar zo’n 140 verpleegkundigen werken, verdeeld over drie teams. Zij kennen Anouk allemaal. ‘Verpleegkundigen moeten onderzoek doen, dat hoort bij hun opleiding. Sommigen blijven ook na de opleiding geïnteresseerd in dat onderzoek. Toch is het stellen van de juiste vragen of het opstellen van protocollen dan nog lastig. Daar kan ik als Verpleegkundig Specialist mijn rol pakken. En de praktijk- en werkbegeleiders ook. We doen dit samen.’ Ze noemt een praktisch voorbeeld uit haar werkveld: het verbeteren van de aanpak van trauma na de bevalling. ‘Kan de ligduur verkort worden na een keizersnede? Welke verpleegkundige interventies kunnen we aanpakken, door het meten van - en beter aanbieden van postoperatieve pijnstilling? Bij het bepalen daarvan, speelt de verpleegkundige beroepsgroep een belangrijke rol.’
Anouk ondersteunt en stimuleert ook alle zorgprofessionals met verschillende deskundigheidsgebieden. In de praktijk betekent dit onder andere een driedaagse Family Centered Care scholing voor de nieuwe verpleegkundigen van het Geboortecentrum.
Dat binnen het Geboortecentrum de samenwerking tussen verpleegkundigen en VS/PA goed van de grond komt, betekent volgens Anouk overigens niet dat het overal persé op deze manier ingericht moet worden. ‘Sowieso ben je specialisme-overstijgend bezig met elkaar.’
Verpleegkundig specialist versus arts-assistent ‘Ik loop anders visite dan dat een arts-assistent dat doet’, besluit Anouk. ‘Als verpleegkundig specialist denk je ook veel praktischer mee.’ Dat komt volgens Jerney met name omdat je als VS het werkveld van een verpleegkundige nog beter kent. Voor patiënten kan het soms even wennen zijn. ‘Wat is een VS eigenlijk?’, wordt dan gevraagd. Maar ook voor hen heeft het uiteindelijk veel voordelen. De VS zorgt voor meer continuïteit op de afdeling. Niet alleen voor de patiënt, maar ook voor de verpleegkundige.
De PA en VS kunnen ook de rol van verbinder tussen arts-assistenten, medische specialisten en verpleegkundigen vervullen, vindt Jerney. ‘Wanneer er een VS of PA in het spel is sla je makkelijker de brug.’ Samen zijn ze het erover eens dat ook het versterken van de verpleegkundige beroepsontwikkeling een essentiële taak is van de verpleegkundig specialisten en de physician assistants. ‘Ons beroepsprofiel laat binnen de rol van academicus en onderzoeker ruimte voor het bevorderen van de deskundigheid van de verpleegkundige. Zo zoeken we steeds opnieuw de verbinding met gemotiveerde en betrokken verpleegkundigen, om hen te stimuleren zelf de regie te nemen in hun persoonlijke ontwikkeling.’