De workshops

Organisaties hebben steeds vaker anderstalige medewerkers. Het is een uitdaging om kwaliteitsvol met ze te communiceren. Dit was een workshop met veel praktische tips en aha-momenten.

Het begon met een overrompelende intro door Rosalinde Aenderkerk van het Agentschap voor integratie en inburgeringing. In een snel gesproken onverstaanbare taal zette ze de aanwezigen meteen op achterstand. Zoals anderstaligen zich vaak voelen in een omgeving waarin iedereen dingen zegt die je niet begrijpt.

Uiteindelijk bleek door veel gebaren en symbolen communicatie mogelijk. Een deelnemer vatte het effect samen: “Je ervaart hoe moeilijk het is voor iemand in een omgeving waarin hij de taal niet goed genoeg beheerst. We hebben daarom nagedacht over welk traject vluchtelingen kunnen doorlopen die de taal beter willen leren. En welke factoren daarbij een rol spelen. Waarom lukt de één iets in drie maanden waar een ander drie jaar voor nodig heeft? Vervolgens hebben we onder meer naar aanleiding van een video over ‘duidelijke taal’ geanalyseerd hoe we zelf aan onze communicatie met anderstaligen kunnen werken. Daarvoor is een poster ontwikkeld met tien praktische tips om beter mondeling te communiceren.”

De workshop maakte deelnemers bewust van communicatievalkuilen en uitdagingen en hoe daarop in te spelen. Een belangrijkste inzicht voor een van de deelnemers: “Laat ze hun verhaal doen. Een vluchteling is een mens, laten we focussen op gelijkenissen in plaats van op verschillen. Maak echt contact, zoek verbinding. Dat heb ik ervan geleerd.”

“Die poster met 10 communicatietips bood echt verrassende inzichten. Wat is er aan de hand? Die vraag kan voor iemand die de uitdrukking niet kent onbegrijpelijk zijn.”

Hoe maak je je organisatie klaar voor cultureel diverse medewerkers? Een workshop met focus op het faciliteren van het meenemen van de eigen medewerkers in het diversiteitsverhaal. Aan de hand van de aanpak en ervaringen bij Familiehulp werd duidelijk hoe het model van Kotter en het 7E model van Fran Bambust gestructureerd kunnen worden ingezet om de perceptie van medewerkers en klanten positief te beïnvloeden.

De op basis hiervan ontwikkelde tools en methodes werden in de workshop gedemonstreerd en beproefd. Een belangrijk instrument is de infographic waarin de organisatiestappen van Kotter en de 7E-principes zijn verbonden tot een integrale aanpak met stappenplan.

Veel aandacht in de workshop voor de bij Familiehulp ingezette Dialoogtafels. Bijeenkomst waarbij vluchtelingen/kandidaat-medewerkers, zittende medewerkers en cliënten verhalen ervaringen en opvattingen uitwisselen en elkaar zo beter leren kennen en waarderen. Het ontwikkelde format ondersteunt daadwerkelijk contact tussen de deelnemers.

De boodschap van de workshop werd door een deelnemer samengevat als: “Waar het uiteindelijk vooral om gaat waarom je het doet en hoe je het doet. Er zijn verschillende redenen waarom je je organisatie klaar zou willen stomen voor diversiteit. Wat je in de workshop kreeg aangereikt was een methodiek om verandering in je organisatie te begeleiden, in je team, maar ook in het gedrag van betrokkenen.

Dat is de kracht van dit model en de oefening die we gemaakt hebben. Hoe kun je het gesprek en de connectie aangaan door in te gaan op die waarden en te zien wat je gemeenschappelijk hebt. Het leren kennen van mensen maakt het verschil.”

Hoe maak je mensen met een vluchtelingenstatuut warm voor de zorg? Deze vraag werd praktisch beantwoord in de workshop Prikkelkoffer. Familiehulp en het Limburgs Platform voor Vluchtelingen vertelden aan lange tafels over de noodzaak vluchtelingen te helpen een juist beeld te vormen van zorg krijgen in België. Op die tafels lag een aantal praktische tools waarmee de deelnemers zelf ervoeren hoe het is om dingen niet meer te kunnen, en hoe je zo iemand het best kunt helpen.”

Zo worstelden mensen met overhemdknoopjes door de dikke handschoenen die ze aan moesten. Of ze konden hun ellebogen niet meer bewegen door aangebrachte manchetten. Of waggelden op ongelijke schoenen door de ruimte.

Met fiches werd inzicht gegeven in de instrumenten die zijn ontwikkeld om potentiële kandidaten en hun begeleiders verder te informeren over de mogelijkheden in de sector.

Een deelnemer waardeerde na afloop niet alleen de praktische toepassingen die hij had gezien, maar vooral ook de opgedane inzichten. “Heel bruikbaar om mee te nemen op onze school. Het zou goed zijn het beeld dat leerlingen van de zorg hebben breder te stellen. Dat ze niet alleen denken aan arts of verpleegsters, maar inzicht krijgen wat er verder in die sector allemaal mogelijk is. Ik denk dat zo’n Prikkelkoffer daar zeker aan kan bijdragen.”

Interactie rond het thema volwaardige inschakeling van de vluchteling in de zorg. Jobcoach Carine Teunkens van In de Zorg – uit de Zorgen ging met veel voorbeelden en tips in op de vraag: Hoe maak je een succesverhaal van het arbeidstraject van een nieuwe werknemer die de Nederlandse taal nog niet volledig machtig is en nog niet over alle vereiste werknemersvaardigheden beschikt?

Aan de hand van daadwerkelijke cases kwamen het belang en de vele aspecten van de begeleiding en coaching aan de orde. Voorbeelden van de begeleiding zoals die gedurende een jaar door Familiehulp wordt uitgevoerd, maakten duidelijk waar een jobcoach zoal tegenaan loopt. Van ondersteuning bij kinderopvang, tot het overbruggen van cultuurverschillen en van overleg met allerlei instanties tot oprechte aandacht en hart voor de kandidaat.

De ervaring van de deelnemers: “Voor mij is duidelijk geworden: wat je aandacht geeft groeit. De tijd en aandacht die je als jobcoach aan de vluchteling kunt besteden draagt enorm bij aan de ontwikkeling. Hoe meer aandacht je geeft hoe beter de communicatie is en hoe sterker ze worden.”