LISTEN-project fase 1 Onderzoek naar de bouwstenen van proactieve verpleegkundige communicatie over het levenseinde

Verpleegkundigen, verzorgenden en verpleegkundig specialisten (hierna samen ‘verpleegkundigen’ genoemd) spelen een centrale rol bij de communicatie met ouderen over het levenseinde als onderdeel van proactieve zorgplanning. Hiervoor hebben zij inzicht nodig in welke onderdelen belangrijk zijn voor deze communicatie. Deze onderdelen worden de bouwstenen van communicatie genoemd. Aan de hand van een aantal vragen geeft Fran Peerboom uitleg over het onderzoek.

Wat wou je bereiken?

In deze studie werd onderzocht wat de bouwstenen van deze communicatie over het levenseinde volgens verpleegkundigen, ouderen en naasten in het ziekenhuis, het verpleeghuis en de thuiszorg zijn.

Hoe heb je het onderzoek uitgevoerd?

Een literatuuronderzoek (Scoping review) werd uitgevoerd om de bouwstenen van communicatie over het levenseinde te verkennen. De resultaten van de geïncludeerde artikelen werden thematisch geanalyseerd.

Wat zijn belangrijke uitkomsten?

Uiteindelijk zijn negen artikelen geïncludeerd. Verpleegkundigen willen hun communicatie en zorg afstemmen op de waarden en behoeften van ouderen en naasten. Het opbouwen van een relatie is de belangrijkste bouwsteen voor persoonsgerichte communicatie over het levenseinde. Door elkaar te leren kennen, voelt een verpleegkundige aan of ouderen “klaar zijn” voor deze gesprekken, wat de juiste timing is om een gesprek te beginnen en wat specifieke behoeften zijn. Verpleegkundigen kunnen hierdoor beter aansluiten op de waarden en behoeften van ouderen en naasten.

Wat kan een Zuyderlandverpleegkundige aan bed toepassen?

Communicatie over het levenseinde is een complex proces dat vraagt om voldoende tijd, energie, oprechte interesse en elkaar goed leren kennen. Dit is iets waar juist verpleegkundigen erg goed in zijn en veel tijd aan besteden. Bijvoorbeeld door ouderen en hun zorg op een holistische manier te benaderen. De bouwstenen die wij in dit onderzoek beschreven hebben, helpen verpleegkundigen bij het hanteren van een op maat gemaakte aanpak van communicatie over het levenseinde als onderdeel van proactieve zorgplanning.

Meer weten?

artikel BMC Nursing
artikel TVZ Uitgelicht
samenvatting Palliaweb
Academische Werkplaats Ouderenzorg